De grammofoonplaat in de GGZ blijft hangen. Volgens de laatste berichten wachten nog steeds veel volwassen Nederlanders op behandeling; 85.000 zijn het er inmiddels. Waarschijnlijk is dit aantal een onderschatting. Omdat het alleen de cijfers betreft van organisaties die vanwege hun omvang hun wachtlijst moeten publiceren. Kleinere organisaties kampen met dezelfde uitdaging van een groeiende vraag en gelimiteerde capaciteit en zullen daarom ongetwijfeld ook wachttijden kennen. Voor de aanpak van dit weerbarstige dossier zetten nu meerdere partijen zichzelf aan het roer. Gezamenlijk trekken zij de conclusie dat de oplossing zit in een combinatie van domeinoverstijgend samenwerken, preventie en regionale sturing.
Voorgestelde oplossing kost veel tijd
Breder kijken naar mentale gezondheid en weerbaarheid, is absoluut positief. Je psychiater kan je immers niet helpen bij je schuldenprobleem. En geborgen opvoeden is geen verplichte therapie waarvoor ouders zich dienen te melden bij de plaatselijke psycholoog. Tegelijkertijd vraagt deze gezamenlijke aanpak een lange adem. Structuren en culturen zijn niet van vandaag op morgen veranderd. En dan heb ik het nog niet over de wet- en regelgeving die de beweging ‘over domeinen heen’ allerminst ondersteunt. Maar is er dan geen laaghangend fruit om wachttijden in de GGZ te verlagen?
Online zorg is het antwoord
Ons antwoord is ‘natuurlijk wel’. In de opsomming van activiteiten om wachttijden te verkorten, mist een element dat zich in andere delen van de zorg al heeft bewezen. Gelukkig krijgt het in de GGZ steeds steviger voet aan de grond: digitalisering. Een behandeling online biedt dezelfde zorg én geeft de klant meer vrijheid en sturing over het behandelproces; zorg wanneer het hem uitkomt, vanuit de vertrouwde eigen thuissituatie. Door de inzet van apps blijkt het contact met zorgverleners daarnaast laagdrempelig en snel, wat het beloop van de behandeling ten goede komt.
Online draagt bij aan duurzaam zorgsysteem
Niet verwonderlijk dat Patiëntenfederatie Nederland vindt dat patiënten de keuze voor digitale zorg standaard aangeboden moeten krijgen. Naast de voordelen voor de klant zelf, blijkt digitalisering een belangrijke bijdrage te kunnen leveren aan een duurzaam zorgsysteem: betere toegankelijkheid tegen betaalbare prijzen. Nederlands onderzoek toont aan dat zorg op afstand een enorme impact heeft op de kosten van behandeling. En daarmee op de beschikbaarheid van behandelaren in de GGZ. E-health stroomlijnt zorgprocessen waardoor in dezelfde beschikbare tijd meer patiënten ondersteund en behandeld kunnen worden. Omdat zij echter meer zelf doen, neemt de werkdruk voor de, nu toch al belaste, professionals naar verwachting niet toe.
Mooie initiatieven niet overgenomen
Ondanks de overtuigende patiëntenwens en onderzoeken, blijkt behandeling online nog geen vlucht te nemen in Nederland. Terwijl de coronacrisis duidelijk aantoonde dat het verlenen van zorg op afstand wél heel goed kan. Hierdoor worden kansen gemist om de wachttijden in de GGZ te verlagen. Volgens branche-organisaties in het bedrijfsleven en de zorg is dit onder meer te wijten aan een “not-invented-here-syndroom” en aan het uitblijven van randvoorwaarden voor opschaling. Het komt er in het kort op neer dat er veelvuldig op kleine schaal wordt gepionierd en er lokaal mooie initiatieven worden genomen. Maar dat deze niet worden óvergenomen. Bovendien bestaan er ook geen stimuli om innovaties van andere organisaties te adapteren. Veel organisaties in de GGZ herkennen dit beeld ongetwijfeld.
Een plaats voor digitale pioniers
Wil online GGZ haar belofte waarmaken om wachttijden op grotere schaal te verkorten, dan vraagt dit een (virtuele) plaats waar digitale pioniers elkaar treffen. Zodat zij samen kunnen leren, ontwikkelen en capaciteiten bundelen. Om snellere opschaling van goede ideeën wél mogelijk te maken. Welshop wil graag die plek zijn en heeft inmiddels honderden wachtenden kunnen begeleiden naar een digitale spreekkamer; zonder wachttijd. Wij staan open voor samenwerkingspartners die hun digitale aanbod met andere aanbieders, en vooral met alle Nederlanders, willen delen. Help jij ons om van Nederland het mentaal gezondste land te maken? Ja? Of wil je eerst wat meer weten? Neem gerust even contact op via Contact – Welshop.
Rens van Oosterhout
Business development Welshop